Delta lady

Met een groepje is van dertien mensen gaan we onder leiding van gids Thao met de bus naar de rivier de rivier de Mekong. Thao is leuk. Hij kom zelf uit dit gebied en vertelt er veel over. Hij lacht veel, giechelt, en is zorgzaam. Af en toe zegt hij dat hij misschien even zijn mond moet houden, hij houdt het nog geen vijf minuten vol.
Zo vertelt hij dat hij uit een gezin komt van elf kinderen, hij is de jongste zoon en moet daarom zijn ouders onderhouden. Omdat hij in de stad werkt en zijn ouders het daar nog geen twee dagen uithouden, wonen ze bij een andere broer maar worden ze wel financieel door Thao onderhouden. Maar goed dat die regeling in Nederland niet geldt.
Verder valt op dat op het land vaak graven zijn, kleurrijk betegelde grafkist-achtige vormen. Thao vertelt dat mensen vaak geen geld hebben de grond op een officiële begraafplaats te kopen. Cremeren zou niet goed zijn voor de ziel van de overledene. Dus worden de doden op eigen land begraven, onder de grond. Dat heeft ook als voordeel dat de kinderen het land niet makkelijk kunnen verkopen als de ouders zijn overleden. Kopers zullen niet snel land kopen waar de geest van anderen huist.

Mijn groepje bestaat uit elf Duitsers, een Australische man en ik. Alle andere vrouwen uit mijn groep zweten niet, ik wel. Het is ruim 30 graden en erg benauwd. De Duitsers zijn vooral stellen. Zo is er het mooie stel, zij met prachtige ogen, stralende lach en nog aardig ook. Hij lang en donkere krullen. Hij lacht niet veel, ik zou hem wel eens willen kietelen. Hij zweet gelukkig wel. Dat twee stellen die er sportief en ongekreukt uitzien, de mannen grijzend en kauwgom kauwend.
Een jong stel, zij met lang blond haar, haar neus veelvuldig in de lucht gestoken. Hij volgt haar. Als ze iets ziet wat haar behaagt maakt ze met een ongeïnteresseerde blik met één hand een foto zonder naar het onderwerp te kijken of achteraf het resultaat te bezien. Ze lacht alleen als hij haar op de foto zet, ze praat alleen als zij wil praten, niet als ze door anderen wordt aangesproken.
De Australiër lijkt eerst wat afstandelijk, maar als we later bij de lunch aan dezelfde tafel zitten hebben we een geanimeerd gesprek. Hij heeft wat weg van een stripfiguur, vanwege zijn goeiige/sullige blik en houding moet ik nog het meest denken aan Jon, de baas van Garfield, of Garfield zelf.
Tenslotte is er nog een trio Duitsers, een ouder stel en een vriendin. De vrouw van het stel is de spil van het trio. Ze lacht niet, ze praat niet, ze zorgt goed voor zichzelf. De beste stoel, een plek vooraan bij uitleg. Zij is iemand die bij een groepsrondreis 's ochtends vroeg haar tas al op de beste plek in de bus legt. Iemand die 's ochtends haar spullen al op de beste strandstoel bij het zwembad legt en er pas veel later gaat liggen.
Je zou het niet zeggen, ik had mezelf voorgenomen niet meer zo te oordelen over anderen. Ik houd van observeren, maar zou de boeddhistische monnik in mij meer moeten aanspreken voor ik mensen in een hokje prop.

Afijn, met deze mensen en gids Thao stappen we op een langwerpige houten boot, met strandstoelen aan weerszijden, vreselijk relaxed. We tuffen over de Mekong. Houten huisjes aan beide kanten, als ik zou oordelen zou ik ze wat armoedig noemen. Kinderen roepen en zwaaien naar ons, vrouwen bekijken ons terwijl ze hun kleding of groenten wassen in de rivier, mannen zepen zich in en wassen en plassen in het water. Op het water diverse bootjes, ze verkopen voornamelijk groenten en fruit. Af en toe een drijvend benzinestation.

We bezoeken een plek waar je onder andere kunt zien hoe rijstpapier wordt gemaakt, poprijst (in plaats van popcorn), rijstwijn. Die heb je in verschillende varianten, we proeven er 3. De gewone versie (smaakt naar hele sterke whiskey), een vrouwenversie die wat milder is en de slangenwijn, afkomstig uit een fles met wat dode slangen, smaakt rondweg smerig. Ze geloven hier dat je er ziektes mee geneest.

Ook varen we naar een eilandje waar we bij een familie verschillende fruitsoorten kunnen proeven en zien hoe ze groeien. Er ligt bijvoorbeeld watermmeloen, nangka (jackfruit) en guave. Zo vers is zo lekker, vooral de ananas goddelijk. Ze gebruiken hier echt alles. Om zelf te eten, de dieren te voeren, om mee te koken in plaats van op het dure gas. Ik voel me verwend en schuldig, met geld, supermarkten en veel afval.

We varen verder naar de lunchplek. Je kon er een vast menu bestellen met onder andere olifantsoorvis. Ik eet nog steeds weinig, al sinds ik vertrokken ben een maand geleden dus ik ben blij met mijn springrolls, soortkleine loempiaatjes, gevuld met groente. Bij Jon de Aussie blijven de schaaltjesmaar komen met vis, rijst, soep, salade, vlees.

De gids neemt ons mee naar een lokale markt. Hij wil ons de grote diversiteit van het aanbod laten zien. Dat aanbod loopt uiteen van groente, fruit, kruiden, huishoudelijke artikelen en vlees en vis. Op die laatste twee afdelingen willen ze laten zien dat de producten vers zijn, dus leeft het vaak nog. Palingen, eenden, slangen. Maar ook kikkers. Ik weet nu dat kikkers nog kunnen springen als ze onthoofd zijn.

Aan het einde van de middag komen we aan in Can Tho, een gemoedelijk plaatsje aan de Mekong. Ik heb een heel gezellig diner met Henrike en Dity, de 2 Nederlanders met wie ik gisteren door de tunnels kroop, zij zaten vandaag op een andere boot. Heel prettig om mensen te ontmoeten die niet alleen dezelfde taal spreken maar dezelfde humor hebben. Dity en ik spijbelen met westers eten, zo voelt het echt, ik zeg sorry tegen alle obers, tegen het Duitse trio dat naast ons zit, maar zondigen kan o zo lekker zijn.

De volgende ochtend varen we om 6 uur 's ochtends naar een drijvende markt. Bootjes hebben een lange stok met daaraan een artikel dat ze verkopen, zoals bananen, ananas, pompoenen. Daarna valt de groep uiteen. Thao gaat met wat mensen terug naar Ho Chi Minh City, en Henrike en Dity gaan met onder andere de twee prinsessen naar een Vietnamees eiland. Ik ga met vijf anderen richting Cambodja, het mooie stel, een jong aardig Nederlands stel en Jon de Aussie. We missen Thao, we hebben nu een meisje als gids wat ons niets vertelt. Ze valt in slaap tijdens de busreis naar Chau Doc. Deze reis voert ons langs de rivier aan de ene kant, winkeltjes en huizen aan de andere kant. We hebben nog even een hevige maar korte plensbui, het blijft benauwd.
Aan het begin van de middag komen we aan in Chau Doc. Hier zullen we slapen, maar eerst varen we naar een paar drijvende dorpen, paalwoningen op het water. Veel ervan hebben een visval; kleine visjes worden gevangen en in dit gat in de vloer te water gelaten en gevoed. Als ze ongeveer 2 kilo zijn worden ze verkocht.
Het volgende dorp ligt niet óp maar áán het water. Dit bezoek grijpt me aan. Ik probeer hier niet met westerse ogen en de bijbehorende oordelen te kijken. Maar het ziet er zo vies en armoedig uit. Kinderen spelen in de modder, het stinkt, huizen bestaan uit een losse verzameling planken. Het doet zeer, maar het is niet aan mij te bepalen of deze mensen al dan niet gelukkig zijn.

's Avonds loop ik door de paar straten die Chau Doc heeft. Een grote dikke rat rent voor mijn voeten weg, glipt een steegje in. Het zou me moeten verbazen dat dit pas de eerste is die ik op straat tegenkom. Ik vind het genoeg zo, koop wat eten en drinken in een supermarktje en ga terug naar mijn hotelkamer. Ratten staan hier op het menu, maar niet op het mijne.

Door fietstaxi's worden we naar de haven gebracht, een hele ervaring om het verkeer zo dicht op je te hebben. Nog voor ik ben afgestapt houdt de chauffeur zijn hand al op.
Met een snelle boot varen we naar Cambodja. Aan Vietnamese kant krijgen we onze uitreisstempels, aan Cambodjaanse kant die voor de inreis. De douane zit er in de tuin in de schaduw met een biertje stempels te zetten.
Om ongeveer twee uur zijn we in Phnom Penh.
Een nieuwe stad, nieuwe indrukken.